Phái đoàn Mỹ, do Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Đại diện Thương mại Jamieson Greer dẫn đầu, cùng phái đoàn Trung Quốc, do Phó Thủ tướng Hà Lập Phong dẫn đầu, đã đến địa điểm tổ chức cuộc gặp tại cung điện Palacio de Santa Cruz, nơi đặt trụ sở Bộ ngoại giao Tây Ban Nha tại thủ đô Madrid.

Theo một quan chức chính phủ Mỹ, cuộc đàm phán đã bắt đầu ngay sau đó.

Đây là vòng đàm phán thứ tư trong vòng 4 tháng qua giữa Mỹ và Trung Quốc tại một thành phố của châu Âu nhằm tìm kiếm giải pháp cứu vãn mối quan hệ thương mại đang rạn nứt giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

VẤN ĐỀ TIKTOK VÀ ÁP LỰC DẦU NGA

Tại vòng đàm gần đây nhất diễn ra tại Stockholm vào tháng 7, hai bên nhất trí về các nguyên tắc về việc gia hạn thỏa thuận “đình chiến” thương mại thêm 90 ngày. Trong thỏa thuận hòa hoãn đạt được vào tháng 5 ở Geneva, hai bên giảm mạnh thuế quan từ các mức ba con số, đồng thời Trung Quốc khởi động lại dòng chảy đất hiếm sang Mỹ, còn Mỹ nới lỏng kiểm soát xuất khẩu công nghệ quan trọng cho Trung Quốc.

Theo các chuyên gia, khả năng đạt được một đột phá đáng kể trong các cuộc đàm phán tại Tây Ban Nha là rất thấp. Kết quả khả quan nhất có thể sẽ là gia hạn thêm thời gian để ByteDance công ty mẹ của TikTok, thoái vốn tại Mỹ. Thời hạn hiện tại là 17/9. Nếu không thoái vốn trước thời hạn này, TikTok sẽ phải dừng hoạt động tại Mỹ.

Theo một nguồn tin thân cận của hãng tin Reuters, không nhiều người kỳ vọng sẽ có một thỏa thuận từ vòng đàm phán này nhưng thời hạn chót sẽ được gia hạn một lần nữa. Đây sẽ là lần gia hạn thứ tư cho TikTok kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức hồi tháng 1. Vào tháng trước, ông Trump đã mở một tài khoản trên TikTok.

Vấn đề TikTok không được đưa ra thảo luận tại các vòng đàm phán trước ở Geneva, London và Stockholm. Tuy nhiên, theo nguồn tin trên, việc Bộ Tài chính Mỹ công khai đưa nội dung này vào chương trình của vòng đàm phán mới nhất nhằm tạo tiền đề để chính quyền ông Trump gia hạn thêm một lần nữa. Bởi lẽ, việc Chính phủ liên tục gia hạn khiến cho các nghị sĩ lưỡng đảng không hài lòng bởi Quốc hội Mỹ đã yêu cầu TikTok phải được bán cho một thực thể Mỹ để giảm nguy cơ với an ninh quốc gia.

Theo Bộ Tài chính Mỹ, các cuộc thảo luận ở Madrid cũng sẽ đề cập tới nỗ lực chung giữa Mỹ và Trung Quốc trong việc chống rửa tiền. Lâu nay, Washington yêu cầu Bắc Kinh phải ngăn chặn việc xuất khẩu công nghệ bất hợp pháp sang Nga để hỗ trợ cuộc chiến của Moscow tại Ukraine.

Thứ Sáu tuần trước, ông Bessent đã thúc giục các nước trong nhóm công nghiệp phát triển G7 áp đặt một mức thuế quan “có ý nghĩa” với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và Ấn Độ để gây sức ép buộc hai nước này ngừng mua dầu Nga. Đồng thái này nhằm đưa Moscow vào bàn đàm phán hòa bình, thông qua việc hạn chế nguồn thu từ dầu mỏ của nước này.

Mỹ hiện đang áp thuế quan trừng phạt 25% với hàng hóa Ấn Độ vì nước này mua dầu Nga, nhưng đến nay chưa áp đặt thuế quan tương tự với hàng Trung Quốc.

"ĐỂ DÀNH" CHO CUỘC GẶP THƯỢNG ĐỈNH

Bà Wendy Cutler, từng là nhà đàm phán thương mại của Cơ quan Đại diện Thương mại Mỹ và hiện là giám đốc Viện Chính sách Xã hội Châu Á tại Washington, cho rằng những “thành quả” đàm phán quan trọng hơn sẽ được giữ lại cho cuộc gặp có thể diễn ra giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Hàn Quốc vào tháng 10, nhân dịp diễn ra hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương ở Seoul, Hàn Quốc.

“Các thành quả của cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo cấp cao nhất có thể gồm một thỏa thuận cuối cùng để giải quyết các lo ngại về an ninh quốc gia của Mỹ liên quan đến TikTok, dỡ bỏ các hạn chế liên quan tới việc Trung Quốc mua đậu nành Mỹ và Washington giảm thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc liên quan tới chất gây nghiện fentanyl. Các cuộc thảo luận tại Madrid có thể giúp đặt nền tảng cho cuộc gặp này”, bà Cutler nhận định.

Tuy nhiên, bà cho rằng việc giải quyết các vấn đề quan tâm cốt lõi của Mỹ tới mô hình kinh tế của Trung Quốc có thể mất nhiều năm để giải quyết.

“Thành thật mà nói, tôi không nghĩ Trung Quốc sẽ vội ký kết một thỏa thuận nếu họ không nhận được những nhượng bộ đáng kể về việc Mỹ kiểm soát xuất khẩu và giảm thuế quan, vốn là những ưu tiên hàng đầu của họ. Và Mỹ có thể sẽ không nhượng bộ ở cả hai vấn đề này, trừ khi có có đột phá trong các yêu cầu của họ với Trung Quốc”, bà Cutler nhận định với Reuters.

Vòng đàm phán thứ tư giữa Mỹ và Trung Quốc tiếp tục bước sang ngày làm việc thứ hai vào 15/9.

Nguồn: TBKTVN